ประเทศญี่ปุ่น ได้มีการประยุกต์ใช้แนวคิดการรวมกลุ่มอุตสาหกรรมขั้นที่ 6 “Sixth-Order Industry” ซึ่งหมายถึง การผนึกกำลังสร้างเครือข่ายระหว่าง ขั้นที่ 1 ภาคการเกษตร ขั้นที่ 2 ภาคอุตสาหกรรมแปรรูป และขั้นที่ 3 การกระจายสินค้า (1 x 2 x 3 = 6) เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์และช่วยสร้างรายได้ให้กับชุมชนชนบท โดยวงจรทั้งหมดจะเริ่มจากภาคเกษตรเป็นหลัก และมีการเชื่อมโยงตลอดห่วงโซ่ หากขาดขั้นตอนใดไป ทุกอย่างจะมีค่าเท่ากับ 0
การรวมกลุ่มของอุตสาหกรรมขั้นที่ 6 “Sixth-Order Industry” เป็นการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรในพื้นที่ชนบท เพื่อสนับสนุนภาคเกษตร ภาคอุตสาหกรรมการแปรรูป และภาคการตลาดการจำหน่ายตลอดจนการขนส่ง ทำให้เกิดการจ้างงาน สร้างรายได้แก่ชุมชน สามารถพึ่งตนเองได้ ทำให้เกิดเป็นธุรกิจเกษตร (Agi-Business) ในชุมชน โดยเกษตรกรต้องสร้างธุรกิจใหม่จากการใช้ทรัพยากรในท้องถิ่น เพิ่มปริมาณการบริโภคสินค้าที่ผลิตในท้องถิ่น และส่งเสริมแผนธุรกิจ โดยการเพิ่มมูลค่าสินค้า สร้างความร่วมมือระหว่างภาคการเกษตร-ภาคอุตสาหกรรม -ธุรกิจการค้า เพื่อความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกว่าการซื้อขายแบบปกติทั่วไป ซึ่งจะช่วยให้เกิดการสร้างผลิตภัณฑ์ และบริการใหม่ๆ เพิ่มขึ้น รวมถึงเกิดการจ้างงานในท้องถิ่น
ประสิทธิภาพในการรวมกลุ่มและเชื่อมโยงอุตสาหกรรมตามแนวคิด “Sixth-Order Industry” สามารถพิจารณาดังนี้
1. ภาคการผลิตและการกระจายสินค้า สามารถลดกำไรในส่วนของการผลิตเพื่อที่จะขยายฐานการผลิต ตามขีดความสามารถในการดำเนินธุรกิจของแต่ละกลุ่ม เพื่อสร้างโอกาสและความเป็นไปได้ในการรวมกลุ่มตามแนวคิด “Sixth-Order Industry”
2. การแบ่งปันผลกำไร ระหว่างส่วนกลางและส่วนอื่นๆ ในกลุ่ม
3. การเลือกกลุ่มพื้นที่ธุรกิจเป้าหมาย
4. การรวมกลุ่มกับผู้ประกอบการร้านอาหาร
ผู้ผลิตสินค้าภาคเกษตร มีข้อกำหนดที่จำเป็นต้องนำไปปฏิบัติดังนี้
1. การพัฒนาสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ โดยการนำไปแปรรูป มีการใช้วัตถุดิบเป็นส่วนประกอบหลักที่สำคัญ 90%
2. การประยุกต์ใช้วิธีการจำหน่ายรูปแบบใหม่ เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาด เช่น ช่องทางการขายตรง การจำหน่ายสินค้าผ่านอินเตอร์เน็ต
3. ปรับปรุงวิธีการผลิตตามที่ได้กล่าวมา ซึ่งเป็นการใช้กระบวนการแปรรูปผลิตผลทางการเกษตรเพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ส่งผลให้ราคาเพิ่มขึ้นถึง 5 เท่า ในขณะที่การจำหน่ายเป็นวัตถุดิบ อาจได้ราคาเพิ่มขึ้นเพียง 2 เท่า
เรียบเรียงโดย : คณะทำงานพัฒนาระบบสารสนเทศกองส่งเสริมและพัฒนาการปศุสัตว์
ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม :
1. กิจการประเภทที่ 6 โดยสำนักงานที่ปรึกษาด้านอุตสาหกรรม ประจำญี่ปุ่น :
http://site.thaiembassy.jp/upload/pdf/03-event-type-6.pdf
2. Multicountry Observational Study Mission On Regional Business Partnerships Among Farmers Food-processing SMEs and Research Institutes โดย นางสาวงามจิตร โล่วิทรู :
http://www.ftpi.or.th/download/APO-Article/Agriculture-Sector/Agricultural%20Marketing-Processing/e13AG02OSMRegBusiness-NgamjitL29Apr14.pdf