- ประเทศญี่ปุ่นเป็น ประเทศหนึ่งที่มีธุรกิจการเลี้ยงโคนม มีผลผลิตน้ำนมดิบมากกว่าประเทศไทยกว่า 10 เท่า ผลผลิตน้ำนมดิบจะเข้าสู่อุตสาหกรรมการผลิตนมพร้อมดื่ม และผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ แต่ขณะเดียวกันยังไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้ในประเทศ ต้องมีการนำเข้าผลิตภัณฑ์นมชนิดต่างๆ จากต่างประเทศทุกปี ซึ่งในปี 2015 ญี่ปุ่นได้ตั้งเป้าหมายไว้จะผลิตให้ได้ร้อยละ 75 ของความต้องการภายในประเทศ
- การผลิตน้ำนมดิบ
ในปี 2006 ญี่ปุ่นมีจำนวนฟาร์มโคนม 26,600 ฟาร์ม และจำนวนโคนม 1,635 พันตัว ซึ่งจำนวนฟาร์มโคนม ลดลงจากปี 2002 จำนวน 4,400 ฟาร์ม และจำนวนโคนม ลดลงจากปี 2002 จำนวน 91,000 ตัว หรือคิดเป็นร้อยละ 14.2 และ 5.3 ตามลำดับ ขนาดของฟาร์มเฉลี่ยปี 2002 คือ 55.7 ตัว / ฟาร์ม และเพิ่มเป็น 61.5 ตัว / ฟาร์ม ในปี 2006 แต่ปริมาณน้ำนมดิบที่ผลิตได้ค่อนข้างคงที่คือปี 2002 ผลิตได้ 8,379,969 ตัน และในปี 2006 (ม.ค. – มิ.ย.) ระยะเวลา 6 เดือน ผลิตได้ 4,161,550 ตัน โดยคาดว่าปี 2006 ทั้งปี ปริมาณน้ำนมดิบน่าจะอยู่ระดับ 8,300,000 ตัน แหล่งผลิตน้ำนมดิบที่สำคัญของประเทศอยู่ที่ Hokkaido ซึ่งผลิตได้ประมาณร้อยละ 45 ของประเทศ สำหรับสัดส่วนของแม่โคนมต่อโคสาวโดยเฉลี่ยคือ 65 : 35 ประสิทธิภาพการผลิตน้ำนมดิบของแม่โค ปี 2002 คือ 7,442 กก. / ตัว / ปี และเพิ่มเป็น 7,859 กก. / ตัว / ปี ในปี 2005 - การแปรรูป
น้ำนมดิบร้อยละ 57 – 60 ที่ผลิตได้ภายในประเทศ จะเข้าสู่อุตสาหกรรมการผลิตนมพร้อมดื่ม ซึ่งนมพร้อมดื่มจะประกอบด้วยนมสด เครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของนม นมเปรี้ยว และ Bacteria drinks ในส่วนของผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ จะประกอบด้วยนมผง นมข้นหวานและไม่หวาน เนย เนยแข็ง และไอศกรีม ผลิตภัณฑ์ที่มีการผลิตมากที่สุดคือ นมผงขาดมันเนย ซึ่งในปี 2005 มีปริมาณการผลิต 189,733 ตัน รองลงมา คือ เนยแข็ง จำนวน 123,170 ตัน - การนำเข้า
ผลิตภัณฑ์นมที่มีการนำเข้ามากคือ เนยแข็ง ในปี 2005 มีการนำเข้า 197,575 ตัน รองลงมาคือ Lactose ในส่วนของนมผงขาดมันเนย ( SMP ) มีการระบุวัตถุประสงค์ของการนำเข้าดังเช่นในปี 2005 มีการนำเข้า SMP เพื่อเป็นอาหารกลางวันสำหรับโรงเรียน จำนวน 2,653 ตัน, เพื่อเป็นอาหารสัตว์ 30,422 ตัน และเพื่อวัตถุประสงค์อื่นๆ จำนวน 1,212 ตัน การนำเข้า SMP เพื่อใช้ในวัตถุประสงค์อื่นๆ จากสถิติพบว่า ปี 2005 การนำเข้า SMP เพื่อใช้ในวัตถุประสงค์อื่นๆ ลดลงจากปี 2001 ที่มีการนำเข้า 12,795 ตัน ซึ่งลดลงกว่า 10 เท่า ในช่วงระยะเวลา 5 ปี ในขณะที่ผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ ก็มีอัตราการขยายตัวของการนำเข้าค่อนข้างต่ำ หรือบางชนิดลดลง ยกเว้น เนย ที่มีการนำเข้าในปี 2001 จำนวน 379 ตัน และเพิ่มเป็น 4,716 ตัน ในปี 2005
จากสถิติการผลิตผลิตภัณฑ์นมภายในประเทศของญี่ปุ่น เทียบกับปริมาณการนำเข้า พบว่าอุตสาหกรรมนม ของญี่ปุ่นมีการขยายตัวค่อนข้างช้า ซึ่งเป็นไปในทางเดียวกับการนำเข้า ในขณะที่ฟาร์มโคนม ลดลงค่อนข้างมาก และจำนวนโคนม ลดลงเช่นกัน โดยที่ผลผลิตน้ำนมดิบค่อนข้างคงที่ตลอดระยะเวลา 5 ปี ที่ผ่านมา โดยการเน้นเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและการจัดการฝูงโคนมให้มีสัด ส่วนของแม่โคนมที่สูงกว่าโคนมสาว
ตารางที่ 1 จำนวนฟาร์มโคนม และโคนม
|
ปี |
จำนวน ฟาร์มโคนม |
จำนวน โคนมทั้งหมด |
จำนวน แม่โคนมทั้งหมด |
จำนวน แม่โคที่รีดนม |
จำนวน แม่โคที่แห้งนม |
จำนวน โคสาว |
เฉลี่ยจำนวน โคนม |
|
(ฟาร์ม) |
(พันตัว) |
(พันตัว) |
(พันตัว) |
(พันตัว) |
(พันตัว) |
(ตัว/ฟาร์ม) |
|
|
2002 |
31,000 |
1,726 |
1,126 |
966 |
160 |
599 |
55.70 |
|
( 65.3 ) |
( 34.7 ) |
||||||
|
2003 |
29,800 |
1,719 |
1,120 |
964 |
156 |
599 |
57.70 |
|
( 65.2 ) |
( 34.8 ) |
||||||
|
2004 |
28,800 |
1,690 |
1,088 |
936 |
152 |
603 |
58.70 |
|
( 64.4 ) |
( 35.6 ) |
||||||
|
2005 |
27,700 |
1,655 |
1,055 |
910 |
145 |
600 |
59.70 |
|
( 63.7 ) |
( 36.3 ) |
||||||
|
2006 |
26,600 |
1,635 |
1,046 |
900 |
146 |
589 |
61.50 |
|
( 64.0 ) |
( 36.0 ) |
ที่มา : MAFF " Liverstock Statistics ", " Dairy Cattle Statistics "
หมายเหตุ : 1 ) ข้อมูลเป็นการสำรวจ ณ วันที่ 1 กุมภาพันธ์ ของทุกปี
2 ) ในเครื่องหมายวงเล็บ (....) หมายถึง ร้อยละของจำนวนโคนมทั้งหมด
ตารางที่ 2
|
( หน่วย : ตัน ) |
||||
|
ปี |
ผลผลิตน้ำนม |
การนำไปใช้ประโยชน์ |
||
|
ผลิตภัณฑ์นม |
ผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ |
อื่นๆ |
||
|
( ตัน ) |
พร้อมดื่ม |
|||
|
2001 |
8,311,848 |
4,903,260 (59.0) |
3,316,630 (39.9) |
91,958 (1.1) |
|
2002 |
8,379,969 |
5,046,042 (60.2) |
3,245,423 (38.7) |
88,504 (1.1) |
|
2003 |
8,404,999 |
5,017,971 (59.7) |
3,301,744 (39.3) |
85,284 (1.0) |
|
2004 |
8,284,746 |
4,902,005 (59.2) |
3,301,434 (39.8) |
81,308 (1.0) |
|
2005 |
8,291,534 |
4,737,729 (57.1) |
3,472,058 (41.9) |
81,747 (1.0) |
ที่มา :MAFF " Milk and Milk Products Statistics "
หมายเหตุ : ในเครื่องหมายวงเล็บ (......) คือ ร้อยละของผลผลิตน้ำนม
|
ปี |
Drinking Milk |
Milk Beverages |
Fermented Milk |
Lactic â |
||
|
Total |
Milk |
Processed Milk |
Bacteria drinks |
|||
|
( KL) |
( KL) |
( KL) |
( KL) |
( KL) |
( KL) |
|
|
2001 |
4,402,203 |
3,840,122 |
562,081 |
1,225,693 |
698,142 |
174,697 |
|
2002 |
4,430,271 |
3,976,636 |
453,635 |
1,173,306 |
798,915 |
185,271 |
|
2003 |
4,478,913 |
4,020,871 |
458,042 |
1,174,909 |
793,335 |
180,076 |
|
2004 |
4,404,370 |
3,926,680 |
477,690 |
1,185,274 |
782,036 |
172,662 |
|
2005 |
4,261,231 |
3,793,862 |
467,369 |
1,207,946 |
801,630 |
172,278 |
|
ชนิดผลิตภัณฑ์ |
ปี |
||||
|
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
|
|
นมข้นหวาน |
31,899 |
31,911 |
33,106 |
35,253 |
32,276 |
|
นมระเหยน้ำ |
1,778 |
2,573 |
1,645 |
1,528 |
1,209 |
|
นมผงเต็มมันเนย ( WMP ) |
17,456 |
17,021 |
15,010 |
14,659 |
14,523 |
|
Prepared milk powder |
34,006 |
36,876 |
36,427 |
35,269 |
31,225 |
|
เนย |
83,172 |
79,598 |
81,566 |
80,555 |
85,468 |
|
ครีม |
78,607 |
85,150 |
87,762 |
82,888 |
83,301 |
|
เนยแข็ง |
116,362 |
124,946 |
123,577 |
119,496 |
123,170 |
|
Natural Cheese for final use |
14,159 |
13,448 |
13,773 |
12,104 |
13,941 |
|
นมขาดมันเนยข้นหวาน |
5,806 |
5,395 |
6,047 |
5,933 |
6,723 |
|
SMP |
177,855 |
178,905 |
184,372 |
182,656 |
189,733 |
|
Ice cream |
105,875 |
102,427 |
103,921 |
112,622 |
119,753 |
ตารางที่ 5 Dairy Products Import
|
ชนิดผลิตภัณฑ์ |
ปี |
||||
|
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
|
|
SMP (เพื่ออาหารกลางวันสำหรับโรงเรียน) |
3,196 |
2,643 |
2,907 |
2,767 |
2,653 |
|
SMP ( อาหารสัตว์ ) |
37,266 |
34,931 |
34,989 |
30,511 |
30,422 |
|
SMP ( เพื่อวัตถุประสงค์อื่นๆ ) |
12,795 |
5,136 |
2,173 |
1,011 |
1,212 |
|
นมข้น ( รวมชนิดหวานและไม่หวาน ) |
1,410 |
1,521 |
1,489 |
1,456 |
1,740 |
|
นมผง ( รวม Whey และ WMP ) |
48,630 |
48,565 |
42,823 |
49,775 |
50,862 |
|
เนย |
379 |
6,648 |
10,818 |
8,192 |
4,716 |
|
Natural Cheese |
199,551 |
189,109 |
195,751 |
208,317 |
197,575 |
|
Processed Cheese |
6,935 |
7,198 |
8,289 |
7,583 |
9,011 |
|
Lactose |
92,197 |
86,633 |
86,287 |
85,505 |
85,586 |
|
นมที่มีส่วนผสมของโกโก้ (ไม่เติมน้ำตาล) |
44,696 |
46,160 |
48,239 |
44,641 |
46,576 |
|
Prepared edible fats |
29,302 |
29,165 |
31,345 |
31,203 |
31,274 |
|
Casein |
16,572 |
16,231 |
17,462 |
18,068 |
17,737 |
|
Ice cream |
22,714 |
19,199 |
20,244 |
22,176 |
19,303 |
ที่มา : Ministry of Finance " Japan Exports and Imports "